18. Mate van arbeidsparticipatie na levertransplantatie en determinanten van invloed, een single centrum retrospectieve studie


A.M. van den Burg, R.A. de Man, L.C. Elshove

Thursday 5 march 2020

0:00 - 0:00h at Toon Hermans Foyer

Parallel session: Postersessie 4 – Donatie en Verpleegkundige abstracts


Achtergrond: Arbeidsparticipatie na een levertransplantatie heeft een positieve invloed op de lichamelijke- en geestelijke gezondheid van de patiënt. In een levertransplantatiecentrum is de mate van arbeidsparticipatie na transplantatie gemeten, alsook de factoren die van invloed zijn op het arbeids(re-)integratieproces.

Methode: Geïncludeerd zijn patiënten in de leeftijd van 18-65 jaar, getransplanteerd in het tijdvak 2006-2017, die poliklinische nazorg ontvangen in het transplantatiecentrum.

Een retrospectief cross-sectioneel onderzoek werd uitgevoerd met behulp van een vragenlijst. De data werden verzameld met een schriftelijke vragenlijst en klinische informatie uit het patiëntendossier. Uit de literatuur bekende determinanten voor werkhervatting (leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, samenstelling huishouden, etiologie leverziekte, de ernst van de leverziekte, kwaliteit van leven (RAND-36) en werkend voor de transplantatie) werden vergeleken tussen werkende en niet-werkende patiënten. Determinanten zijn in een univariabele analyse en in een logistisch regressiemodel getoetst op significantie.

Resultaten: Het responspercentage was 48,9% (185/378). Van de respondenten was 50,8% na transplantatie aan het werk. Van de patiënten die niet werken na transplantatie geeft 21,1% aan arbeidsongeschikt te zijn en 9,2% heeft (bijna) de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.

Significante determinanten van invloed op het hebben van werk na de transplantatie zijn: het hebben van werk vooraf (p<0.001), leeftijd (p<0.001), opleidingsniveau (p<0.001), etiologie leverziekte (p 0.002) en de fysieke gezondheid (p<0.001). In een multivariabel regressiemodel bleek het hebben van werk vooraf de enige voorspellende factor voor werk na de transplantatie te zijn.

Conclusie: In ons onderzoek vonden we dat de helft van de posttransplantatiepatiënten participeren in het arbeidsproces. Beinvloedbare determinanten verdienen meer aandacht in de praktijk. Interventies gericht op (behoud van) een betere fysieke gezondheid en behoud van werk is geadviseerd. Multidisciplinaire interventies voor transplantatiepatiënten zijn geadviseerd te richten op behoud van werk in de wachtlijstperiode pre-transplantatie en dienen door te lopen in het gehele transplantatietraject.